Anto sirin, ey!

By August 27, 2012Opinion

Salitan Pangasinan tan Bahasa, man- olibayan

Nen Mel V. Jovellanos

SAY Indonesia et sikatoy sankabalegan ya kapuloan ed interon mundo. Labin – piton libo ya pulo. Kumapat ira ed karakel na populasyon tan say lengguahe masulok ya enam lasus. Say salita ran pan–nasional et tatawagen ya Bahasa Indonesia.

Makapakelaw ta say “Bahasa” tan salita tayo’d luyag na Pangasinan et manka-olibayan. Sirin, dia’d saray walumplo tan pito’n salita tayo, say salitan Pangasinan so sanka-asinggeran ed Bahasa Indonesia.

Akin et amntak ya onia ya? Nanayam ak na masulok ya samplo’y taon ed Jakarta, Bali, Bandung, Surabaya tan arom niran lugar ed Indonesia nisenggeg ed trabaho’k ya “News correspondent” (press photographer tan reporter).

Lapud ta kulang so espasyo ed sayan kolom, daiset labat so naibagak ya mangipanengneng ed sayan panka-asingger na salitan Pangasinan tan Bahasa Indonesia.

Diad panag bilang. Onia so Bahasa: satu, dua, tiga, empat, lima, enam, tujuh, delapan, sembilan, sepuluh. Say sanlasus, seratus. Tawag na parti’y laman ed Bahasa: mata, dila, buok, (buwek), kuku, siku, tangan. Say tawag da’d ateng: bapa/mama, inai/itai odino inang/amang. Arayan salita, pareho met ed Bahasa: bulung (leaves), oong (mushroom), gatel (itch), kulokulong (Adam’s Apple), amnta (to know) tahi (feces), tusuk (pierce), tsuka (vinegar), ipar (brother-in-law), balo (widower), basah (wet), payong (umbrella), bulan, bangun, sakit, sabun, lamping, komokomo (to rinse one’s mouth), bankai, giling, singsing, bayawak, mangan, timba, timbang, minum tan tanaman.

No masibasiba ka, tawagan daka’n buwaya. No peket-peket ka’n naynay, sakey ka’n lintah (leech). No antakot ka, takut kuanda met. No walay naksit odino naibong, sayang kuantayo. Say Indonesian, sayang kuanda met. No buwisit kuan mo, sikara balet, bosit!

Wala ni sakey ya salita ya uusaren ed aman ya libo-libon kapuloan na Indonesia tan uusaren tayo met manlapud Jolo anggad Aparri: utang. Anggano iner manaya say utang, utang ya siansia.

Say pulo na Bali et agaylay ka santing to’n lugar. Diman kasi so nanlapuan na salita tayo’n balibali?

Mankelaw balet so Indonesian no ibaga tayo’n mamangan tayo’y orang (shrimps) ta lanti et say orang ed Bahasa, too (human being)!

Anggapo lay lugar ed kolom ko ya pangi-sulatan na dakel niran salsalitad Pangasinan ya pareho manaya’y labay dan ibaga met ed Bahasa.

Kanian sirin no Pangasinense ka’n Pangasinan so salitam, insan bigla kan akakar ed Indonesia, agka mapaga ta singa ka labat dimmapo ed Mapandan odino Bayambang.

Selamat datang, kuanda. Salamat dateng kuan tayo met sirin (welcome!).

Back to Homepage

Share your Comments or Reactions

comments

Powered by Facebook Comments