Aristos
Palikuer ed paliagan
Nen Santiago Villafania
IPAPANEKNEK kon lanang ed saray kaluyagan laut la’d saray wala ni’d kalangweran iran sumusulat ya say bilay na sakey a salita wala’d mabunan litiratura. Say kuritan ono litiratura so kamarerua na pinabli tin luyag. Tekep tonia so kulturan pakabirbiran na inka-Pangasinan tayo.
Masurin tua ya wala ira’y inmusbong ya sumusulat tan umaanlong nen saman. Bangbalet pigara kasi so makanonot tan makabitla natan na ngara-ngaran iran Pablo Mejia, Maria Magsano, Juan Villamil, Pedro Sison, tan arum ni’ra. Angankon anggapo likod ed saray kaparak iran wala’y pililikna tan pitamitam ed ibulaslas na dilin salita tan litiraturan Pangasinan.
Makapaermen ya ag ira kabat ed paway na luyag tan ag ira kaiba ono saray sulsulat da ed kanon na kuritan ed lapag a bansa. Agnira impatalus ingen ed arum a lingguahi o salita. Ag ira angomponi na ontumbok ed sikara a singa ginawa da’ra’y sumusulat ya ilocano, cebuano, tan hiligaynon.
Oniinget so linawak ya mannononot, agagi.
* * * *
Samploran taon ko lan pitalaran a yarum da komun so Pangasinan ed paliagan na Palanca, NCCA Writers Prize, tan kapigan labat say National Book Development Board (NBDB) Trust Fund Grant. Abaliw so pantatalaran ko ta angga’d natan anggapo ni so atoor. Anto kasi, minor a salita la so pakanengneng da’d Pangasinan lapu’d ta pigpigara so mansusulat ed saya?
Dakel ni so nakaukulan tayon gawaen pian nabirbir so pinabli tin salita. Maermen ak bangta anggapo so nagawaan ni natan. No agtayo usaren so dili tin salita ed kuritan, onlabas so pigaran taon nalagpasan tayo la’d karakel na mansasalita na Meranao tan Tausug.
Dakel ni so nepeg a gawaen, dakel ni. Bangta maermen ak ta silalalon ompano wala ‘ra’y kaluyagan a wadtan ono wala’y koniksion ed Palanca, Ccultural Center of the Philippines, National Commission for Culture and the Arts, odino National Book Development Board et anggapo labat la’y pililikna ra pian naikinon met komun so Pangasinan.
Nakaukulan so paliagan, agagik, laut la ed paway na luyag ta sakey iyan pakanengnengan na ibubulaslas na litiratura tayo. Anggapo’y arum nin motibo no agta say pakabirbiran ya say sumusulat tan umaanlong a Pangasinan et sarag ton mibansag ed arum nin sumusulat ed arum a salita.
Nepeg labat a birbiren ta piley so kuritan ed lapag a bansa no anggapo so kuritan na Pangasinan.
* * * *
Akabatan ko met manaya ya pasimbaloen tan ipalapag da so balon edision na CCP Encyclopedia of Philippine Art. Abasak ima’y sipi nipaakar ed kuritan na Pangasinan no iner wala ira’y ngaran diman ya abitla ono imparungtal iran sumusulat tan umaanlong balet dia’d say tua andi. Ag ira peteg a sumusulat. One or two poems do not a poet make.
Ilaloan kon nauksoy komun so artikel a wadman ed daan a sipi sakbay a naipapag iya’y balo.
Salaya tan Aristos!
Share your Comments or Reactions
Powered by Facebook Comments
